Koncert – misterium „Pieśni Stamtąd”

Wieczór kompozycji Mieczysława Eligiusza Litwińskego do poezji mistycznej Wschodu i Zachodu w wykonaniu duetu Sol et Luna Saba Zuzanna Krasoczko: śpiew, harmonium Mieczysław Eligiusz Litwiński: śpiew, harmonium, skrzypce.

„Pieśni Stamtąd” to wieczór pieśni kompozycji Mieczysława Eligiusza Litwińskiego do poezji mistycznej Wschodu i Zachodu. W programie utwory do słów Apoloniusza z Tiany, Dżallaladdina Rumiego, Anioła Ślązaka, Novalisa, Adama Mickiewicza, Konstantina Balmonta oraz hymny i zaklęcia pochodzące z Papirusa Piastunki Kai – jednej z wersji Egipskiej Księgi Umarłych – znajdującego się w warszawskim Muzeum Narodowym. Pieśni te usłyszymy w językach polskim, niemieckim, litewskim, rosyjskim, perskim oraz w starożytnej grece, w wykonaniu duetu „Sol et Luna”: Saba Zuzanna Krasoczko (śpiew, harmonium) i Mieczysław Eligiusz Litwiński (śpiew, harmonium, skrzypce).

„Nieziemskie i niezwykłe” (The Warsaw Voice), „Wirtuozowska skala głosu” („The New York Times”, „Prawdziwe muzyczne zaklęcia” (Gazeta Wyborcza), „Muzyczna alchemia i magia” (Urbane Aboriginale, Berlin) – oto entuzjastyczne głosy krytyków, którzy zwracają uwagę na niezwykłe zestrojenie, czy też stapianie się głosów dwojga wykonawców. Jest to swoiste „zjednoczenie przeciwieństw”: głos męski i głos żeński dopełniają się nawzajem, tworząc przejmujące wrażenie jednego „nieziemskiego” głosu o niewiarygodnej pełni i sile wyrazu. Ich natchnioną sztukę słyszano już w Niemczech, Włoszech (na Forum Trajana), w Hiszpanii, Szwajcarii, Estonii i na Litwie, w Polsce a także w Iranie. Muzyka, którą wykonują wykracza poza ustalone kategorie. „Jest to rodzaj muzyki ponadczasowej, takiej, która nie przynależy żadnemu stuleciu, a raczej wszystkim wiekom” (John Schaefer, „New Sounds”, New York Public Radio). „Czuje się w niej patynę starożytności, jednak wolna jest ona od przynależności jakiemukolwiek okresowi historycznemu. Naznaczona jest bezczasową archaicznością, czerpiącą z mistycznych źródeł wielu różnych kultur” (Matthias Osterwald, Festiwal Urbane Aboriginale VII, Berlin).

Program charakteryzuje duża rozpiętość historyczna; jest on wielowątkowy, wielojęzyczny i wielo-kulturowy. Utwory najczęściej napisane są do tekstów oryginalnych, a ich motywem łączącym jest odwoływanie się do sfery sakralnej, łączącej człowieka ze światem nadprzyrodzonym. Pojawiają się tu zaklęcia, modlitwy i hymny z tak różnych a zarazem bliskich sobie sfer religijności jak chrześcijaństwo, pitagoreizm, islam oraz religia staroegipska, a wszystko przeniknięte jest duchem mistycyzmu. Szczególnym walorem koncertu jest scenografia autorstwa wybitnego artysty-plastyka Andrzeja Urbanowicza.

Sol et Luna to duet, który tworzą Saba Zuzanna Krasoczko (śpiew, flety proste, harmonium) oraz Mieczysław Eligiusz Litwiński (śpiew, harmonium, skrzypce, cymbały i inne instrumenty). Duet wykonuje poezję mistyczną wielu różnych epok i kultur, często w językach oryginału, z muzyką Mieczysława Eligiusza Litwińskiego. Ich natchnioną sztukę słyszano już w Niemczech, Włoszech (na Forum Trajana w Rzymie), Hiszpanii, Szwajcarii, Estonii i na Litwie, w Polsce, gdzie występowali m.in. w Muzeum Narodowym, Muzeum Azji i Pacyfiku, Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie, jak również w Iranie. Niezwykłość duetu Sol et Luna polega na ogromnej wszechstronności obojga wykonawców. Każde z nich mistrzowsko panuje nad swoim głosem, obdarzonym ogromną i „wirtuozowską skalą” (The New York Times). Wykonawcy z wielką swobodą i wirtuozerią posługują się instrumentami rodem z wielu różnych kultur i epok. Swobodnie śpiewają też w wielu językach współczesnych i dawnych (m. in. po polsku, rosyjsku, litewsku, angielsku, niemiecku, włosku, jak i po persku, hebrajsku, po łacinie i w starożytnej grece); co sprawia, że ich sztuka znajduje sobie miejsce w wielu kontekstach kulturowych.

Mieczysław Eligiusz Litwiński – kompozytor, multiinstrumentalista i śpiewak o „wirtuozowskiej skali głosu” (The New York Times). Mieszkał i tworzył w Polsce, Stanach Zjednoczonych i na Litwie. Wykonywał swoją muzykę w wielu krajach wschodniej i zachodniej Europy, Kanadzie i Stanach Zjednoczonych (m. in. w Carnegie Hall). Pisze pieśni, muzykę kameralną, baletową i teatralną. Wielokrotnie nagradzany (Bessie Award 1989, „kompozytor roku” w ankiecie słuchaczy American Public Radio). Śpiewał solo i w chórach – m. in. Novi Singers, The Harmonic Choir. Wykładał w New York Open Center, The New School, New York University, Uniwersytecie Księcia Witolda w Kownie, Uniwersytecie Warszawskim. Od wielu lat prowadzi warsztaty za granicą i w Polsce, gdzie współpracował m. in. z teatrami: Kana, Wierszalin, Gardzienice, Węgajty, Montownia. Wyrezyserował i zrealizował spektakl plenerowy „Missa Pagana” do poematu Edwarda Stachury z własną muzyką oraz współtworzył spektakl oparty na XVII w. śląskim poemacie alchemicznym „Officina Ferraria”.

Koncert zrealizowano przy udziale środków finansowych Powiatu Przemyskiego